کی و چگونه شروع کنیم ؟

بهار بهترین موقع برای زنبورداری است . در ایلینویز ، بهترین ماه ها برای این کار آوریل و مه (فروردین و اردیبهشت)است زیرا درختان میوه و گل های جوان تازه شکوفه کرده اند . علت آغاز کار در بهار این است که شکوفه های بهاری و طولانی شدن روز، باعث می شود تا زنبورها جنب و جوش خود را زودتر شروع کنند و این امر به اجتماع زنبورها این امکان را می دهد تا برای ذخیره سازی عسل از شبدرهایی که تقریبا دوهفته در ماه ژوئن (خرداد) در مرکز ایلینویز شهد می سازند، به موقع افراد خود را افزایش دهد.

اجتماع های مستقر.زنبوردار مبتدی باید با حداقل دو و حداکثر چهار یا پنج اجتماع زنبور ، کار خود را آغاز کند.اگر بیش از یک اجتماع داشته باشید ، امکان می یابید در صورت نیاز یکی از اجتماع ها به کمک ، نوزادان زنبورها و شانها را تعویض کنید .اگر هم تعداد اجتماع ها زیاد باشد، شما فقط فرصت این را خواهید داشت که سرپوش های کندو را تامین کنید و نخواهید توانست از لذت فراگیری جزئیا ت فعالیت های آن برخوردار شوید . مبتدی می تواند اجتماع های مستقر را از مغازه های زنبورداری بخرد اما باید در این کار دقت کند . کندوهای فروشی ممکن است دست ساز باشند و شان های ضعیف داشته باشند و حتی زنبورهای آن مریض باشند . البته اگر کندوهای دست ساز مطابغ با ابعاد مناسب ساخته شده باشند.

مساله ای پیش نمی اید ولی بدنه ها و قاب هایی که بدون توجه به فضای لازم برای زنبورعسل درست شده باشند ارزش ندارند.مقدار عسل کندویی که شما می خرید آنقدر مهم نیست که کیفیت تجهیزات اهمیت دارد ، حتی اگر ذخیره عسل آن اندک باشد . خود زنبورها را با ایجاد ملکه جدید می توان تا حدی اصلاح کرد . فقط بعد آن که بازرس وزارت کشاورزی زنبورها را معاینه کرد ، اجتماع های مستقر را خریداری کنید .

اگر به جای اجتماع های کامل ، زنبورهای بسته یا اجتماع های هسته ای کوچک سه تا پنج قاب را بخرید ، امکان مشاهده رشد اولیه مجذوب کننده اجتماع را هم خواهید یافت.بعلاوه مشاهده و دست کاری اجتماع های کوچک تازه مستقر نسبت به اجتماع های تازه مستقر نسبت به اجتماع های بزرگتر برای مبتدی آسان تر است .علت آن هم تا حدی ، واکنش او در برابر تعداد زنبورهای موجود و نیز تعداد بیشتر زنیورهای محافظ صحرایی در اجتماع های بزرگتر است .این زنبورها حتما همیشه آسیب نمی رسانند اما وقتی اجتماع های بزرگتری در اختیار داریم ، زنبورهای بیشتری عکس العمل نشان می دهند . در آغاز زنبورداری به این مساله توجه داشته باشید زیرا لازم است کندو را با نظم و ترتیب باز کنید و از فعالیت های درونی اجتماع باخبر شوید.

زنبورهای بسته.

زنبورهای بسته را در قفسهای حفاظ دار از زنبورداری های جنوب ایالات متحده  و کالیفرنیا به جاهای دیگر حمل می کنند.زنبورهای بسته را در صورت امکان درژانویه (دی ماه) سفارش دهید تا بتوانید به موقع یعنی دراوایل فروردین آن ها را دریافت کنید .یک بسته دو پوندی (900 گرمی) با یک ملکه ، اگر خوب تغذیه شود و خوب کار را با آن شروع کنید ، مصل یک بسته 3 پوندی (تقریبا 1.5 کیلو ) اجتماع مناسب را به وجود خواهد آورد .اگر اجتماع بسته را در کندویی کاملا پر از پایه قرار دهید ، باید به طور مستمر تا یک ماه به آن شیره شکر بخورانید .زنبورهای بسته مستقر روی شان ها نیز باید خوب تغذیه شوند مگر آنکه عسل فراوان در شان ها وجود داشته باشد .غذایی که می دهید تلف نخواهد شد زیرا به مصرف ایجاد شا ن و تغذیه زنبورهای جوان خواهید رسید .برای تامین غذای طبیعی چنین اجتماع هایی نباید روی گل های بهاری و آب و هوای این فصل تکیه کرد .از شیره ای استفده کنید که از حجم های مساوی آب و شکر سفید (چغندر قند یا نیشکر)دانه دانه درست شده باشد.قوطی یا بشکه ای در بالای اجتماع بهتر از لوله ورودی زنبورها را تغذیه خواهد کرد .

زنبورهای بسته را معمولا با راهنمای قرار دادن آن در کندو، ارسال می کنند.اگر برخی ریزه کاری های اساسی را رعایت کنید ، کار کردن با زنبور دشوار نیست .کندوی یک طبقه کاملی باید برای زنبورها آماده کرد و محلی برای آن در نظر گرفت .محلی را انتخاب کنید که در آن کندو ولااقل هنگام صبح آفتاب بخورد.سایه بعد از ظهر ، زندگی زنبورها را در هوای گرم راحت تر خواهد کرد ولااقل یک طرف کندو را خالی بگذارید تا بتوانید از آن طرف به کندو دسترسی داشته باشید ، و البته این طرف خالی نباید کنار راه یا بند لباس و نظایر آن باشد.به وسیله ی حصار یا پرجین ، کندو را از همسایگان جدا کنید ؛ این کار باعث می شود که زنبورها بالاتر پرواز کنند و کمتر به مردم آسیب برسانند .اگر توانستید ، روی کندو را به طرف جنوب یا شرق و دور از نواحی فعالیت مردم بگذارید.

وقتی بسته را دریافت می کنید ، قبل از آن که زنبورها را در کندو قرار دهید ، در این فاصله آن را در مکان تاریک و خنکی مصل زیر زمین بگذارید .اگر غذای آن ها را تامین کنید ، در صورت لزوم می توانید یکی دو روز آن ها را در بسته نگه دارید .اواخر غروب بهترین وقت برای قرار دادن زنبورها در کندو است چون فورا آرام می گیرند و چندان پرواز نمی کنند .

وقتی آماده کار شدید ، قفسه را به پهلو بخوابانید وشیره گرم شکر را روی پهلوهای حفاظ دار قفسه بپاشید ، بچکانید یا بمالید .فقط آن اندازه شیره مصرف کنید که زنبورها فورا پاک می کنند.

هنگامی که آماده قرار دادن زنبورها در کندو شدید ، تور را روی سرتان بگذارید ، ابزار کندو را بردارید و کندو را در محل خود قرار دهید و پنج قاب را به یک طرف بگذارید .دودی بنردت مورد احتیاج است اما باید آن را حاضر داشته باشید سقف و تجهیزات را برای تغذیه زنبورها پس از مستقر شدنشان آماده داشته باشید .ورودی کندو را اندکی با علف سبز بپوشانید یا با درپوش اندازه آن را کم کنید .از هر دو طرف حفاظدار قفسه ، آب ولرم روی زنبورها بپاشید یا بچکانید تا کاملا تر شوند.پوشش بسته را شل کنید اما آن را بر ندارید . قفسه ملکه معمولا در کنار قوطی شیره در بالای بسته قرار دارد یا بوسیله سیم یا نواری از جنس قلع در پایین قوطی آویزان است.

بسته را محکم به زمین بزنید تا زنبورها پایین بیفتند .قوطی شیره و ملکه را بردارید و پوشش را روی سوراخ قرار دهید .با برداشتن چوب پنبه یا هر پوشش احتمالی دیگر از سوراخ کوچک انتهای پر از آبنبات قفسه ، آب نبات سفید را در معرض دید قرار دهید .سپس قفسه را از طرف انتهای آب نبات بین دو قاب واقع در مرکز قابهای کندو بگذارید .دوباره به قفسه ضربه بزنید تا زنبورها به فضای خالی کندو بیفتند ؛ بین قفسه را خوب بلرزانید تا زنبورها رها شوند و از قفسه بیرون بیایند .

ممکن است لازم شود این عمل را چندین مرتبه تکرار کنید تا همه زنبورها بیرون بیایند .قفسه را شب کنار ورودی کندو بگذارید بطوری که سوراخ آن در کنار ورودی قرار بگیرد و با تخته کف تماس داشته باشد .اگر قفسه ملکه فقط شامل ملکه است و آبنبات ندارد ، یا اگر می خواهید از روش سریع استفاده کنید ، زنبورها را همان تور که در بالا گفته شد به داخل جعبه بتکانید .بعد روی قفسه ملکه شیره بپاشید تا ملکه خیس شود و نتواند پرواز کند و بعد ملکه را به میان بقیه زنبورها بندازید .وقتی ملکه را داخل گذاشتید ، فورا اما با خونسردی قاب ها را در کندو قرار دهید ، منبع تغذیه را سر جایش بگذارید و حداقل 5 روز کندو را به حال خود بگذارید .بعدا در یک بعد از ظهر گرم ، نگاهی اجمالی به اجتماع زنبورها بیندازید .از دود کمی استفاده کنید و زنبورها و تجهیزات را به آرامی بلند کنید .اول از همه به تخم ها و لاروها نگاه کنید تا مطمئن شوید ملکه در اجتماع پذیرفته شده و خوابیده است .قفسه ملکه را بعد از آن که بررسی کردید و مطمئن شدید خالی است ، بردارید .بعد از پر کردن شیره در محل مخصوص ، به آرامی کندو را ببندید .

اجتماعهای هسته ای طریقه دیگر آغاز کار ، خریداری یک اجتماع هسته ای و کامل کوچک است.یک هسته با سه تا پنج قاب نوزادان ، زنبورها وملکه ، از نظر قیمت چندان فرقی با زنبورها ی بسته ندارد و به علاوه این امتیاز را دارد که زنبورهایرو به رشد آن به سرعت اندازه ی اجتماع را افزایش می دهند.اگر در محل خود هسته را می خرید ، ابتدا مطمئن شوید که اجتماع های مادر آن از لحاظ بیماری وارسی شده باشند.قابهای نوزادان و زنبورها را می توانید با یا بدون تعویض قابها در تجهیزات آماده شده قرار دهید . تا زمانی که تمام شان های اجتماع تکمیل شوند ، باید به آن شهدو شیره رساند.

سایر منابع زنبورعسل . اجتماع های زنبورعسل و شانهایشان را می توان از یک درخت یا خانه به یه کندوی مدرن منتقل کرد .اما به علت کار زیادی که می برد و به علت دشواری کسب شانهای خوب، باید از این روش اجتماع کرد مگر آنکه واقعا راه دیگه ای وجود نداشته باشد .برای استقرار نخستین اجتماع خود یا تهیه اجتماع های جدید برای زنبورداری خود، می توانید از ازدحام زنبورها نیز استفاده کنید .ازدحام زنبورها معمولا به زودی زنبورهای بسته ، که برای آغاز کار در اوایل بهار مناسب ترند، یافت نمی شود.محل و طرز قرار گرفتن کندوها برای زنبورها ، صاحب زنبورها و آدم ها و جانوران نزدیک کندوها اهمیت دارد .باد، آفتاب و سطح استقرار کندو ، بر زنبورعسل تاثیر می گذارند.

اگر در برابر باد و مخصوصا بادهای زمستانی از کندو محافظت کنیم ، اجتماع های قوی تری به وجود خواهد آمد.کندو را باید جایی گذاشت که خورشید لااقل هنگام صبح و اوایل بعد از ظهر

مفید است .اگر کندو سایبان دار باشد ، زنبورها بیشتر به جستجوی غذا می روند زیرا برای خنک کردن کندو و حمل آب برای تبخیر ، به زنبورهای کمتری احتیاج است.حرارتی که در اطراف کندو منعکس می شود نیز بر اجتماع اثر می گذارد.علف و سبزه یا پوششهای ارضی دیگر ، نسبت به خاک لخت حرارت کمتری منعکس میکند.سطوح آسفالتی یا بامهای قیراندود برای استقرار کندو مکان مناسبی محسوب نمی شوند.

از قدیم کندوها را در ردیف های مستقیم اند.بهتر است کندوها را به شیوه های نامنظم قرار دهیم به طوری که زنبورهای صحرایی راحت تر به اجتماع خودشان برگردند.در کندوهای ردیف مستقیم ، زنبورهای غذایاب بیشتر به کندوهای انتهایی توجه نشون می دهند و و به زیان کندوهای مرکزی جمعیت کندوهای انتهایی را افزایش می دهند.برای راحتی کار می توان دوتا دوتا و به فاصله 6 اینچ (15سانتی متر)از یکدیگر قرار داد.آرایش نیمه دایره ای یا یو شکل باعث کاهش ازدحام می شود و برداشتن کندوها توسط کندوبردار را آسانتر می کند.

وجود گیاهان گلدار در حوالی یک مایلی (حدود 1.5 کیلومتر)کندو، در موفقیت کار موثر است.محل مناسب زنبورداری برای گیاهان شهدار بهاری و گرده دار و نیز گیاهانی که منبع اصلی شهد در بقیه سال خواهد بود ، داشته باشد .در نتیجه اجتماع زنبورها سریعتر از نواحی زراعی لخت رشد می کند . در باقی فصل ، اجتماع مستقر در مزرعه ممکن است از امتیاز شبدر بیشتر و سایر محصولات شهد ساز برخوردار شود .اگر از بین دو محل باید یکی را انتخاب کنید ، به این تفاوت باید توجه داشته باشد .همچنین امکان انتقل کندوها به نواحی دیگر جهت استفاده از گیاهان شهددار و گرده دار بیشتر را در نظر بگیرید .ضرب المثلی هست که می گوید((محل خوب زنیوردار خوب می سازد)).زنبورداران حرفه ای باید دائما و منظما در پی مکان های تازه و بررسی آنها باشند.

هنگام تعیین محل کندوها ، لازم است شرایط خود با زنبورها را نیز در نظر بگیرید .نگهداری درست زنبور در نقاط آفتابگیر، به زنبورداری کمک می کند زیرا اگر اجتماع زنبورها گرم و پرواز آن ها راحت باشد کار کردن آسان تر خواهد بود.

کندوها را زیر درخت یا نقاط مشابهی که نمی توانید به راحتی کندوها را باز کنید قرار ندهید.چون کندوها را از پهلو دست کاری خواهید کرد ، برای ایستادن و استفاده از تجهیزات حداقل یک طرف کندو را خالی بگذارید .

اگر منظما و لااقل هفته ای یک دفعه در هوای خوب درون کندو را نگاه کنید ، لذت بیشتری از کار زنبورداری خواهید برد .به این دلیل بهتر است زنبورها را هر چه نزدیکتر به خانه خود قرار دهید تا بتوانید هر وقت که خواستید آن ها را  ببینید .البته معلوم است که هر کس نمی تواند چندین اجتماع زنبور را در حیاط منزل خود نگهداری کند ، اما اگر کندوها نزدیک محل زندگیتان باشند ، وقت بیشتری برای سرکشی پیدا خواهید کرد.

مساله دیگری را هم باید در تعیین محل اجتماع زنبورها در نظر بگیرید که بسیار مهم است .زنبور را هر جا که بگذارید تا چندین روز باعث اذیت و آزار می شود .اما با برنامه ریزی قبلی می توانید مسایل را کاهش دهید یا رفع کنید.

زنبورها در نزدیکی کندوی خود و در پرواز فاصله بین کندو و تا گیاهانی که از آن ها تغذیه می کنند، ممکن است به آدم ها و جانوران نیش بزنند .برای رفع این مساله ، سعی کنید دور کندو و یا پرورش گاه زنبور حفاظ بکشید تا زنبورها در ارتفاع بالای سر رهگذران پرواز کنند.زنبورها با دفع فضولات خود به هنگام پرواز ، بر اتومبیل ها ،لباسها و ساختمان های مجاور کندو لکه به وجود می آورند.

لکه های حاصل از یک اجتماع زنبورها چندان مهم نیست اما اگر چندین اجتماع در جهت واحدی با هم پرواز کنند مهم است در زمان کوتاهی یک اتومبیل یا خانه را کاملا بپوشانند .

وقتی شهد در دسترس نباشد ، زنبورها در جستجوی منابع آب ،چون مخازن آب ، استخر کودکان و حمام پرندگان ،مسایلی پیش می آورند.ولی اگر زنبورها به مکان آب بخصوصی عادت کنند ، در تمام فصل از آن استفاده خواهند کرد .از همان روزی که اجتماع زنبورها مستقر یا منتقل می شوند،آب باید در نزدیک کندوها موجود باشد.مخزن و یا تشتی تهیه کنید که در آن محلی برای فرود آمدن زنبورها وجود داشته باشد.به این منظور می توان از چوب پنبه های شناور یا تکه سنگ استفاده کرد .لوله ای خرطومی یا شیری قطره ای بر روی تکه ای چوب یا سیمان نیز برای این کار مناسب است.